

Interview Bernard Aikema
In de San Zaccaria kerk waren de vrouwen de baas
​
Volgens de legende waren de Benedictijner nonnen in de 9e eeuw rijk en machtig en hadden veel grond rondom de kerk. Het waren de dames die bij de families hoorden, die in Venetië de dienst uitmaakten.
Het waren duidelijk de vrouwen die de baas waren in de San Zaccaria. Onder andere het San Marco plein was in hun bezit. Zij schonken het plein aan de Dogen, die er de machtige basiliek op bouwden. Eigenlijk zijn de nonnen van San Zaccaria de moeders van San Marco en dat is toch een spannend gegeven.
Relikwieën-verzameling
De kerk is vernoemd naar Zacharias, de vader van Johannes de Doper, wiens relikwieën nog steeds onder het tweede altaar aan de rechterkant liggen. Het klooster van de nonnen bevond zich naast de kerk en was lang het enige klooster in Venetië. De nonnen hadden een enorme verzameling relikwieën, na San Marco waren ze de grootste relikwieën-club van Venetië en daarmee een hoofdbezienswaardigheid van de stad. Alle grote geestelijken kwamen jaarlijks naar de kerk om de relieken te bekijken in de kapel van San Tarasio. Volgens velen de mooiste kapel in Venetië en nog in oorspronkelijke staat. Bijzonder is ook, dat de naam van abdis Elena Foscari op drie altaarstukken wordt genoemd, om maar aan te geven hoe belangrijk de vrouwen in die tijd waren. Vandaag de dag staat de reliekenkast aan de achterkant van het altaarstuk.
Monumentale gevel
Het Benedictijnse kloostercomplex is helaas niet meer toegankelijk, want deze is inmiddels het onderkomen van de Carabinieri. Jammer, want volgens Bernard Aikema is de architectonische architectuur van binnen ronduit fantastisch. Hopelijk komt het ooit nog zover, dat het klooster weer bij het oorspronkelijke geheel wordt getrokken en daarmee weer toegankelijk voor het publiek. Breng je een bezoek aan de San Zaccaria, kijk dan goed naar de bijzondere monumentale gevel van de hoofdkerk. Deze laat als geen ander de overgang zien van gotiek naar renaissance en de restauratie is vijftien jaar geleden mede mogelijk gemaakt door financiële steun van de Poorters van Venetië in combinatie met Venetian Heritage. Dat is toch iets om trots op te zijn.
De 15e-eeuwse kerk die je ziet als je de Campo binnenkomt, is dus de derde op het terrein. De façade van de oude gotische kerk is zichtbaar rechts van de façade van de huidige kerk, samen met het bijbehorende Benedictijnse kloostercomplex, dat door Napoleon werd gesloten en nu dus een Carabinieri-kazerne is. De 16e-eeuwse zuilengalerij aan de linkerkant van de kerk werd gebouwd over het oorspronkelijke kloosterkerkhof. De oorspronkelijke kerk op deze plek zou een van de kerken zijn, die in de 7e eeuw door San Magno (Sint Magnus) werd gesticht. Er werd hier zeker een kerk gebouwd door Doge Agnello Partecipazio in 828.
Wat doen de Poorters en het Nederlands Venetië Comité?
Bernard Aikema: ‘We concentreren ons op de San Zaccaria-kerk waar we trots en zuinig op zijn. We zijn het enige comité dat een waanzinnig mooi project heeft. Anderen hebben een beetje van dit en een beetje van dat. We willen die kerk tot een goed einde brengen, omdat het een enorm belangrijke kerk is. Delen van de kerk zijn nog helemaal authentiek, ondanks dat er jaren geleden vreselijke verwarmingsbuizen zijn aangebracht. We zouden die ruimte in oude luister willen herstellen om er een museale presentatie in te huisvesten. Het zou fantastisch zijn als we dat kunnen realiseren, maar het is vooralsnog een droom.
Het is een topmonument, we restaureren maar we ontdekken ook en schrijven daarmee geschiedenis. Dat is uniek in Venetië en daarom willen we ons ook met dit project bezighouden. We zijn nog bezig met de crypte en we willen het altaarstuk onder handen nemen. Dat is niet een heel groot, maar wel een belangrijk project. Als de crypte klaar is kunnen we de stap maken naar het schip, om daar een ‘museum’ te maken, daar hebben we sponsors voor nodig. We moeten werven in Nederland of gaan samenwerken met andere comités bijvoorbeeld met de Amerikanen en de Engelsen.
We hebben goud in handen, omdat de kerk zo bijzonder is. Vanuit deze kerk kun je heel veel dingen duidelijk maken en illustreren hoe de stad in elkaar steekt. Het is mijn droom om een ‘museum’ te maken, waarin je laat zien wat Venetië tot Venetië maakt.
(bron: Bernard Aikema en churchesofvenice.com)
Film Save Venice
Een film gemaakt door Save Venice, over hun restauratie objecten. Ingesproken door Jeremy Irons
Documentaire Bart Boon
Deze documentaire is totstandgekomen door Bart Boon